Stanowisko nr 6/VIII/2023 w/s walki z pseudograffiti na Saskiej Kępie

W trosce o ład przestrzenny jak i o bezpieczeństwo mieszkańców Saskiej Kępy, Samorząd Osiedla Saskiej Kępy opowiada się za koniecznością walki z pseudograffiti na naszym osiedlu. Budynki wzdłuż alei Waszyngtona i Stanów Zjednoczonych, a także przejście podziemne pod Rondem Waszyngtona, są pomazane pseudograffiti. Punktowo bazgroły występują na różnych obiektach na Saskiej Kępie, w tym przy reprezentacyjnej ulicy Francuskiej. Oprócz rażącego pogorszenia estetyki przestrzeni publicznej liczne pseudograffiti negatywnie wpływają na poczucie bezpieczeństwa mieszkańców, co z kolei negatywnie wpływa na lokalne biznesy.
Dodatkowo, treści wypisywane na murach często mają charakter rasistowski, wulgarny lub nawołują do nienawiści. Koszty odnawiania elewacji są wysokie i rzadko udaje się sprawców powyższych czynów pociągnąć do odpowiedzialności oraz wypłacenia odpowiedniego odszkodowania.
Wobec powyższych argumentów Samorząd Mieszkańców Saskiej Kępy popiera załączoną do stanowiska petycję antybazgrołową do Prezydenta Warszawy z 10.09.2019 złożoną przez dziewięć organizacji pozarządowych.
W szczególności, apelujemy do Prezydenta Warszawy i Władz Dzielnicy o:

  1. powołanie zespołu zadaniowego ds. walki z nielegalnym graffiti z budżetem na dofinansowywanie prac na oczyszczenie pseudograffiti.
  2. oczyszczenia przestrzeni należących do gminy z bazgrołów
  3. ustanowienia zespołów antybazgrołowych w Policji i Straży Miejskiej
  4. przeprowadzenia akcji informacyjnej oraz edukacyjnej dot. oczyszczania
  5. pseudograffiti oraz zgłaszania uszkodzeń elewacji wśród zarządców budynków: wspólnot oraz spółdzielni

Zachęcamy mieszkańców Saskiej Kępy, zarządców budynków, dyrektorów szkół, innych placówek publicznych, a także radnych osiedla i dzielnicy do wspólnej pracy nad oczyszczeniem przestrzeni publicznej z pseudograffiti.

 

Załącznik 1. Petycja do Prezydenta Rafała Trzaskowskiego

Warszawa, 10.09.2019 r.

Pan Rafał Trzaskowski
Prezydent Miasta st. Warszawy
Plac Bankowy 3/5
00-950 Warszawa

Szanowny Panie Prezydencie,
od wielu lat w przestrzeni publicznej Warszawy widoczne jest nielegalne graffiti, w tym także wulgaryzmy i mowa nienawiści. Dotyczy to zarówno budynków i innych obiektów (w tym garaży, śmietników, ogrodzeń, skrzynek elektrycznych, gazowych etc.) w 100% stanowiących własność miasta, jak i nieruchomości prywatnych, bądź zarządzanych przez spółdzielnie czy wspólnoty. W wielu przypadkach akty wandalizmu sprowadzają się do umieszczania na elewacjach symboliki powszechnie uznanej za propagującą ideologię totalitarną, prawnie zabronionej (swastyki, krzyże celtyckie i in.). Nielegalne malunki oszpecają także wiele obiektów zabytkowych. Chcąc przeciwdziałać tej sytuacji, na podstawie art. 2 Ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o petycjach (Dz.U. 2014 poz. 1195 z późn. zm.) zwracamy się z wnioskiem o podjęcie następujących działań:

  1. Stworzenie w ramach Urzędu Miasta zespołu zadaniowego ds. walki z nielegalnym graffiti oraz wypracowania polityki miasta w tym zakresie (poniższe sugestie mogą stanowić punkt wyjścia dla takiego dokumentu).
  2. Zlecenie urzędom poszczególnych dzielnic tworzenia zespołów zadaniowych ds. przeciwdziałania powstawaniu oraz ds. usuwania nielegalnego graffiti, wraz z zapewnieniem adekwatnych środków finansowych pozwalających na wybór podmiotu usuwającego ad hoc nielegalne malunki z fasad budynków miejskich/budynków Z udziałem własnościowym miasta. Inspiracją do powoływania tego rodzaju ciał mogą być doświadczenia dzielnicy Śródmieście, w której taki zespół funkcjonuje i która to dzielnica zawarła umowę ramową z podmiotem odpowiedzialnym za usuwanie nielegalnych malunków.
    a) Ww. zespoły winny prowadzić bieżące działania kontrolne w terenie, a także zachęcać zarządców nieruchomości z udziałem Miasta st. Warszawy do podejmowania inicjatyw na rzecz usuwania nielegalnych z przestrzeni wspólnej w zarządzanych budynkach (elewacja zewnętrzna, klatki schodowe, altany śmietnikowe, garaże, ogrodzenia i in.);
    b) Dodatkowo zadaniem ww. zespołów powinno być prowadzenie działalności edukacyjnej w zakresie standardów postępowania w przypadku usuwania nielegalnego graffiti znajdującego się na budynkach objętych ochroną konserwatorską – wciąż częstą praktyką jest zamalowywanie elewacji, a nie usuwanie nielegalnych bazgrołów;
    c) Ponadto – działania profilaktyczne w placówkach edukacyjnych we współpracy z Policją i Strażą Miejską (prewencyjne zajęcia w szkołach, informowanie o konsekwencjach popełniania tego typu przestępstw/ wykroczeń).
  3. Zlecenie ZGN-om (lub innym jednostkom) przeanalizowania obowiązujących w poszczególnych dzielnicach umów ubezpieczeniowych dla budynków miejskich/z udziałami miasta, pod kątem zapisów pozwalających na uzyskiwanie odszkodowań z tytułu zniszczonych elewacji oraz ich obowiązkowe wprowadzenie do nowych umów – środki te mogłyby rekompensować działania związane z oczyszczaniem zniszczonych przestrzeni.
  4. Wprowadzenie jako standardu remontowego w przypadku nieruchomości miejskich/z udziałem miasta obowiązku zabezpieczania odnowionej elewacji powłoką anty-graffiti.
  5. Wyznaczanie wspólnie z mieszkańcami i przedstawicielami środowisk street artu miejsc umożliwiających malowanie graffiti w sposób legalny we wszystkich dzielnicach.
  6. Opracowanie strategii docierania do zarządów i administratorów wspólnot mieszkaniowych, a także odpowiednich narzędzi, które motywowałyby wspólnoty do regularnego usuwania nielegalnych napisów, czy symboli, ubezpieczania budynków pod tym kątem, pokrywania (przynajmniej parterów) powłoką anty- graffiti oraz do korzystania z usług odpowiednio wykwalifikowanych w tym zakresie osób i firm (bez wskazywania konkretnych wykonawców). Jednym z takich narzędzi mogłyby być prezentacje prowadzone przez przedstawicieli i przedstawicielki ZGN-ów lub urzędów dzielnic (ewent. również organizacji pozarządowych) na zebraniach wspólnot mieszkaniowych.
  7. Opracowanie systemu wsparcia finansowego na usuwanie nielegalnego graffiti z fasad budynków będących własnością wspólnot, a jednocześnie stanowiących zabytki lub znajdujących się na terenie objętym nadzorem konserwatorskim.
  8. Stosowanie i sugerowanie nasadzeń wysokich krzewów oraz zimozielonych roślin pnących obok odsłoniętych ścian, murów, śmietników i garaży; to właśnie odpowiednio dobrane i posadzone rośliny stanowią jedno z lepszych zabezpieczeń przed powstawaniem nowych nielegalnych napisów i symboli.
  9. Wprowadzenie zasady zgodnie z którą wszystkie obiekty wydzierżawione (na przykład kioski lub kontenery budowlane) powinny być wyczyszczone z graffiti przed wystawieniem ich do przestrzeni miejskiej.
  10. Opracowanie systemu (w tym korzystanie z dostępnych już narzędzi edukacyjnych) kształcenia personelu szkolnego i rekreacyjnego, Straży Miejskiej, Policji, a także pracowników socjalnych, przedstawicieli domów kultury, stowarzyszeń i innych organizacji w zakresie funkcjonowania subkultury związanej z tworzeniem nielegalnego graffiti oraz czynnikach ryzyka związanych z przynależnością do niej; tego typu szkolenia powinny obejmować także zaznajamianie z odpowiednimi przepisami prawnymi dotyczącymi aktów wandalizmu.
  11. Opracowanie specyfikacji i wymagań dotyczących usuwania nielegalnego graffiti pod kątem ochrony środowiska (ekologiczne technologie, farby etc.), a także z uwzględnieniem wymogów konserwatorskich (w przypadku zabytków etc.).
  12. Określenie przedziału czasowego w jakim nielegalne graffiti powinno być usuwane z fasad (od momentu jego powstania/zauważenia/zgłoszenia na Policję).
  13. Przeprowadzenie prewencyjnej i edukacyjnej kampanii społecznej, w tym informowanie o konieczności każdorazowego zgłaszania aktów wandalizmu na Policję.
  14. Przeanalizowanie strategii i polityk innych miast i krajów w tym zakresie; korzystanie z ich doświadczeń.

Do wielu spośród ww. działań warto naszym zdaniem włączać przedstawicielki i przedstawicieli organizacji pozarządowych zajmujących się szeroko pojętymi działaniami na rzecz
rzecz poprawy estetyki wspólnej przestrzeni, a także reprezentantów klubów piłkarskich gros nielegalnych malunków związanych jest z konkretnymi drużynami sportowymi działającymi na terenie Warszawy. Ponadto do części z tych działań warto włączać także artystki i artystów.
Liczymy, że nasze postulaty zyskają pozytywny odzew po stronie Urzędu Miasta i że Warszawa będzie miała w końcu końcu odpowiednią politykę dotyczącą przeciwdziałania i likwidowania nielegalnego graffiti.

Z poważaniem
Stowarzyszenie,,Forum Rozwoju Warszawy”
Stowarzyszenie „Porozumienie dla Pragi”
Stowarzyszenie,,Miasto jest Nasze”
Partnerstwo,,Przepis na Muranów
Inicjatywa Mieszkańców Skwer ,,Sierpnia 1944″
Stowarzyszenie,,Wiatrak”
Wspólna Wola
Wola Mieszkańców
Bemowiacy

Załącznik 2: Zasady dotyczące usuwania nielegalnego graffiti (i podobnych szkód) obowiązujące w Sztokholmie.
Źródło: http://www.stockholm.se/PageFiles/77860/Klotterpolicy.pdf
Przestrzeń miejska jest własnością każdej osoby i wszyscy są odpowiedzialni za opiekę nad nią.
Sztokholm ma być bezpiecznym, czystym i pięknym miastem, z którego jesteśmy dumni i gdzie środowisko miejskie zaprasza ludzi do wspólnego życia.

  1. Nielegalne graffiti i podobne szkody nie są akceptowane. Dotyczy to wszystkich rodzajów nieruchomości, gruntów, obiektów w przestrzeni publicznej, pojazdów itp.
  2. Usuwanie nielegalnych napisów/symboli i podobnych szkód musi nastąpić w ciągu 24 godzin (od ich odkrycia i /lub od otrzymania powiadomienia), z priorytetem w szkołach i przedszkolach. Gorszące i rasistowskie napisy powinny być usuwane natychmiast. W ramach wszelkich działań naprawczych, obsługa i używane chemikalia muszą być zgodne z zasadami zawartymi w dokumencie opracowanym przez Miasto Sztokholm: ,,Specyfikacja wymagań środowiskowych dotyczących usuwania nielegalnego graffiti”.
  3. Reagując bezpośrednio na podejrzenia, że młodzi ludzie biorą udział w procederze tworzenia nielegalnego graffiti lub podobnych szkód, możemy zapobiegać problemom młodzieży takim jak: wagarowanie, przemoc, nałogi i przestępczość.
  4. Personel szkolny i rekreacyjny, pracownicy socjalni, stowarzyszenia i inne organizacje muszą być stale kształcone i informowane, aby dowiedzieć się jak najwięcej o subkulturze związanej z tworzeniem nielegalnego graffiti i czynnikach ryzyka związanych z przynależnością do niej.
  5. Wszystkie szkody muszą być zgłaszane policji i dokumentowane fotograficznie.
  6. Wszystkie obiekty wydzierżawione (na przykład kioski lub kontenery budowlane) powinny być wyczyszczone z graffiti przed wystawieniem ich do przestrzeni miejskiej.
  7. Miasto Sztokholm podczas przebudowy, rozbudowy lub innych zmian w przestrzeni publicznej – jeśli to możliwe dąży do takich projektów, które komplikują tworzenie nielegalnych bazgrołów.
  8. Dzięki współpracy z handlem detalicznym, stacjami paliw itp. ograniczana jest dostępność farb w sprayu, mazaków i innych przedmiotów używanych do tworzenia nielegalnego graffiti.

Tłumaczenie z jęz. szwedzkiego: Anna Tomaszewska